Σημείωση G. Lucini
Δεν είναι εύκολο να μπεις στην ποίηση της Maria Grazia Calandrone. Αυτό πρέπει να γίνει προσεκτικά, ακούγοντας και ξανακούγοντας, δημιουργώντας δεσμούς μεταξύ των συναισθηματικών κομματιών διάσπαρτα σε όλο το κείμενο και σε ένα λυρικό νήμα που ακολουθεί, το οποίο σύνολο είναι και λογικό, αν και σίγουρα όχι και τόσο φιλοσοφική. Θα πρέπει αντιθέτως να διαβάσετε αυτά τα κείμενα, χωρίς να προσποιηθείτε να βγάλετε συμπεράσματα, αλλά να αφεθείτε να σας επηρεάσουν, έτσι όπως διαβάζονται τα ποιήματα που θέλουν να σπάσουν την ακαμψία της λογικής κατασκευής της πρότασης και σημαδεύουν σε μία "άλλη" γλώσσα, η οποία εκφράζει προτάσεις και στο απροσδιόριστο, την ολότητα ενός ψυχολογικού γεγονότος. Σκέφτομαι τα κείμενα της Rosselli για παράδειγμα.
Είμαστε μακριά από κάθε λογοτεχνικό πειρασμό κλεισμένο στον εαυτό του. Η ποιήτρια δεν ενδιαφέρεται για την απλότητα της έκφρασης, αλλά επιλέγει ένα μητρώο σχεδόν επικό, αφηγηματικό, πυκνό σε υπαινιγμούς και εκτιμήσεις, ένα κείμενο-ποταμό που θέλει να ρέει σαν ένα ποίημα που απαγγέλλετε με την ίδια ένταση από την αρχή μέχρι το τέλος. Μην ψάχνεις στη σιωπή, στις πτώσεις της έντασης, στην κούραση της ομιλίας είναι ένας προφανές κίνδυνος σε αυτόν τον τρόπο γραφής, που η Maria Grazia Calandrone υπερβαίνει με ασφάλεια και προφανή εμπειρία.
Υπουργείο της πραγματικότητας, θέατρο των θανατηφόρων ατυχημάτων
Ι
Η γη φέρει τα σημάδια της ανησυχίας μας
των περιπατητών - πλούσια άτομα, το νερό
αντλείται από μια πηγή
σε θέση να δει - σε ίση απόσταση.
Το ανατομικό κωδωνοστάσιο λάμπει - στις 2
μιας ηλιόλουστης ημέρας -
για να δώσει την εντύπωση της πηγής
και της αδιακρισία
το θαύμα
ακετυλενίου το βράδυ
μόνη μεταξύ των μεγάλων θαλασσών των πλανητών - ένα κενό
από ορατόριο.
Υπερβολές από ασβέστη και πριονίδι. Οι πλάκες
που δεν ξεφεύγουν δεν ήταν βιδωμένες. Εσύ
δεν έχεις υπολογίσει εμάς, ότι τουλάχιστον αυτή (η μητέρα σας) έπεσε
στην άμορφη γη με εκείνη την περασμένη πίστη
απ’ του παράμεσου ως το μικρό δάχτυλο σαν τρόμος
σωσμένος - η φωνή
που ανασκιρτά από την υγρασία του στήθους και μετατρέπει τη ζωή
σε συντομογραφία: εμείς
ήμασταν ευτυχείς ως ένα σύνολο.
Όπως τα παιδιά και οι ετοιμοθάνατοι. Έχουμε
την αμβλύνοια των προσώπων των μηχανών
άφθονες από την πυκνότητα. Μείνε μες τον ουρανό
στην αποθήκη της ουσίας
σε κουβάρια γης λιωμένης και η καρδιά - λάκκος
με καυτό λάδι - ξεχειλίζει
από νεολιθική σιωπή. Η εικόνα της νέας σελήνης και τραχιά
στην αφή
έχει την ισχύ του μνημείου
όρθια
ασάφεια: κάποιος άλλος σας παρακαλώ να της πείτε να μείνει ήρεμη με το χαμόγελό της
επιβεβαιωμένο εκ νέου από τον πόνο
στα πόδια μιας απλής σταύρωσης.
II
Μια λευκή κιθάρα όπως ένα φέρετρο. Αλλά ήταν τέτοιος ο πόνος
της μάνας που έχασε όπως και της άλλης που περιμένει
τη γήινη ιστορία της
έκλεισε τα μάτια και τα αυτιά στο κενό
πρόωρα. Θα είμαι τη φωνή σας, αν μη τι άλλο
ήξερα, με τον ουρανό πίσω που τραβά σαν μια ακίνητη τσουλήθρα.
Καταλάβαινε γιατί ο κόσμος ήταν τόσο ηλιόλουστος και ανεκτίμητος
και αυτή ευθύς και ελαφριά - ήρεμα επιχωματώνει τις υποτροπές
δημιουργώντας ένα φράγμα με πέτρες και χαλίκια
και το τραγούδι της ανασκιρτά την υγρασία
άλλων ματιών αγαπημένων και σε απόγνωση από εκείνους τους χαιρετισμούς
και εκείνες οι καληνύχτες στα υπογεγραμμένα μηνύματα, σαν να
ήταν ζωντανοί (μια λάμψη από ζωντανούς) και δεν υπάρχει καρδιά που οχυρώνεται σε καθένα από
μας στη γη και ο λόγος μας
είναι ναι
ή δεν είναι: πιστεύουμε – ξαναξεκινούμε - με την πίστη που έχουν τα παιδιά.
Θα γράψω προτάσεις αλυσοδεμένες - ένα επίπεδο
με άσφαλτο που καλύπτει
από τη βραδύτητα των χρωμάτων που αφαιρείται από το ορυχείο
του σώματός σου εκείνη την ασήμαντη πληγή και ο μώλωπας
μαύρος στο σημείο της συμπίεσης
που μου πετά στο στήθος.
Ήθελα να δω το βασίλειό σου, ήθελα να το δω
ζωντανή - αλλά το κρύο
της καρδιάς είναι κρυμμένο σε όλο το σώμα
τα κρέατα ήταν παγωμένα
ότι αν μου είχες προκαλέσει κοψίματα δεν θα είχα νιώσει πόνο, αλλά
την επιπολαιότητα της σφαγής
αυτό που αναδύει χωρίς θόρυβο το ήρεμο και ζεστό βράδυ κι εγώ σίγουρα
για εσένα λάμποντας για όλη μου τη ζωή στα πρόθυρα της αναζωπύρωσης, αλλά τίποτα.
ΙΙΙ.
Το όνομά του σήμαινε αθάνατος
το επίθετό του, γιο του θανάτου - μια σχέση που υπήρχε
και άλλαξε. Εγώ που σε ανακάλυπτα
ψάχνω άλλες ζωές (σωσμένες
εν αγνοία τους) να λάβουν
στην αδιαφανή δομή της άμυνας όπου βρίσκονται
ένα ήπιο τίποτα - την εικόνα
που αισθάνεται να ανέβει από τον καμβά.
Ενός λαμπερού δειλινού στην ίδια τύχη
και το χορτάρι συνθλιμμένο στο παγκάκι μύριζε μούχλα
κάτω από τις άνισες και ακάλυπτες ράγες – τελείωνε ο αγώνας
στο υποκείμενο χωράφι με τα ηλιοτρόπια
της καρδιάς του: μια γραμμή
θορυβώδες υπόγεια – ένα πολυχρησιμοποιημένο κουρέλι συνεργείου.
Οι δύο τροχοί του ρυμουλκού - ο μετατροπέας των βαλβίδων της καρδιάς
που σπάει - και το μεγαλύτερο μέρος του σώματος του γιου μου στη γραμμή του τραμ να αποζημιωθεί.
των περιπατητών - πλούσια άτομα, το νερό
αντλείται από μια πηγή
σε θέση να δει - σε ίση απόσταση.
Το ανατομικό κωδωνοστάσιο λάμπει - στις 2
μιας ηλιόλουστης ημέρας -
για να δώσει την εντύπωση της πηγής
και της αδιακρισία
το θαύμα
ακετυλενίου το βράδυ
μόνη μεταξύ των μεγάλων θαλασσών των πλανητών - ένα κενό
από ορατόριο.
Υπερβολές από ασβέστη και πριονίδι. Οι πλάκες
που δεν ξεφεύγουν δεν ήταν βιδωμένες. Εσύ
δεν έχεις υπολογίσει εμάς, ότι τουλάχιστον αυτή (η μητέρα σας) έπεσε
στην άμορφη γη με εκείνη την περασμένη πίστη
απ’ του παράμεσου ως το μικρό δάχτυλο σαν τρόμος
σωσμένος - η φωνή
που ανασκιρτά από την υγρασία του στήθους και μετατρέπει τη ζωή
σε συντομογραφία: εμείς
ήμασταν ευτυχείς ως ένα σύνολο.
Όπως τα παιδιά και οι ετοιμοθάνατοι. Έχουμε
την αμβλύνοια των προσώπων των μηχανών
άφθονες από την πυκνότητα. Μείνε μες τον ουρανό
στην αποθήκη της ουσίας
σε κουβάρια γης λιωμένης και η καρδιά - λάκκος
με καυτό λάδι - ξεχειλίζει
από νεολιθική σιωπή. Η εικόνα της νέας σελήνης και τραχιά
στην αφή
έχει την ισχύ του μνημείου
όρθια
ασάφεια: κάποιος άλλος σας παρακαλώ να της πείτε να μείνει ήρεμη με το χαμόγελό της
επιβεβαιωμένο εκ νέου από τον πόνο
στα πόδια μιας απλής σταύρωσης.
II
Μια λευκή κιθάρα όπως ένα φέρετρο. Αλλά ήταν τέτοιος ο πόνος
της μάνας που έχασε όπως και της άλλης που περιμένει
τη γήινη ιστορία της
έκλεισε τα μάτια και τα αυτιά στο κενό
πρόωρα. Θα είμαι τη φωνή σας, αν μη τι άλλο
ήξερα, με τον ουρανό πίσω που τραβά σαν μια ακίνητη τσουλήθρα.
Καταλάβαινε γιατί ο κόσμος ήταν τόσο ηλιόλουστος και ανεκτίμητος
και αυτή ευθύς και ελαφριά - ήρεμα επιχωματώνει τις υποτροπές
δημιουργώντας ένα φράγμα με πέτρες και χαλίκια
και το τραγούδι της ανασκιρτά την υγρασία
άλλων ματιών αγαπημένων και σε απόγνωση από εκείνους τους χαιρετισμούς
και εκείνες οι καληνύχτες στα υπογεγραμμένα μηνύματα, σαν να
ήταν ζωντανοί (μια λάμψη από ζωντανούς) και δεν υπάρχει καρδιά που οχυρώνεται σε καθένα από
μας στη γη και ο λόγος μας
είναι ναι
ή δεν είναι: πιστεύουμε – ξαναξεκινούμε - με την πίστη που έχουν τα παιδιά.
Θα γράψω προτάσεις αλυσοδεμένες - ένα επίπεδο
με άσφαλτο που καλύπτει
από τη βραδύτητα των χρωμάτων που αφαιρείται από το ορυχείο
του σώματός σου εκείνη την ασήμαντη πληγή και ο μώλωπας
μαύρος στο σημείο της συμπίεσης
που μου πετά στο στήθος.
Ήθελα να δω το βασίλειό σου, ήθελα να το δω
ζωντανή - αλλά το κρύο
της καρδιάς είναι κρυμμένο σε όλο το σώμα
τα κρέατα ήταν παγωμένα
ότι αν μου είχες προκαλέσει κοψίματα δεν θα είχα νιώσει πόνο, αλλά
την επιπολαιότητα της σφαγής
αυτό που αναδύει χωρίς θόρυβο το ήρεμο και ζεστό βράδυ κι εγώ σίγουρα
για εσένα λάμποντας για όλη μου τη ζωή στα πρόθυρα της αναζωπύρωσης, αλλά τίποτα.
ΙΙΙ.
Το όνομά του σήμαινε αθάνατος
το επίθετό του, γιο του θανάτου - μια σχέση που υπήρχε
και άλλαξε. Εγώ που σε ανακάλυπτα
ψάχνω άλλες ζωές (σωσμένες
εν αγνοία τους) να λάβουν
στην αδιαφανή δομή της άμυνας όπου βρίσκονται
ένα ήπιο τίποτα - την εικόνα
που αισθάνεται να ανέβει από τον καμβά.
Ενός λαμπερού δειλινού στην ίδια τύχη
και το χορτάρι συνθλιμμένο στο παγκάκι μύριζε μούχλα
κάτω από τις άνισες και ακάλυπτες ράγες – τελείωνε ο αγώνας
στο υποκείμενο χωράφι με τα ηλιοτρόπια
της καρδιάς του: μια γραμμή
θορυβώδες υπόγεια – ένα πολυχρησιμοποιημένο κουρέλι συνεργείου.
Οι δύο τροχοί του ρυμουλκού - ο μετατροπέας των βαλβίδων της καρδιάς
που σπάει - και το μεγαλύτερο μέρος του σώματος του γιου μου στη γραμμή του τραμ να αποζημιωθεί.
Ποιήτρια, ερμηνευτρια, θεατρική συγγραφέας, συντάκτης / παρουσιαστής του Radio 3, λογοτεχνική κριτική για το περιοδικό «Poesia» και «Manifesto»
Βιβλία ποίησης: " Pietra di paragone" (Tracce, 1998 – Bραβείο Νέοι Συγγραφείς 1997), "La scimmia randagia" (Crocetti, 2003 – Βραβείο Pasolini Opera Prima), "Come per mezzo di una briglia ardente" (Atelier, 2005)," La macchina responsabile" (Crocetti, 2007 – φιναλίστ Premio Mario Luzi), "Sulla bocca di tutti" (Crocetti, 2010 - Βραβείο Napoli, Prata e città di Sassari, φιναλίστ Βραβείο Sandro Penna e città di Fabriano), "Atto di vita nascente" (LietoColle, 2010), το ψευτορομάντσο "L'infinito mélo" con "Vivavox", cd με αφήγηση των ποιημάτων της (luca sossella, 2011) e "La vita chiara" (transeuropa, 2011)
Έγραψε θεατρικά έργα για την Sonia Bergamasco, συμπεριλαμβανομένων των "Λίγα τα γεγονότα, η απόλυτη ευτυχία» (έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Mi.To, 09/09/10) και "Η λευκή μαϊμού των θαυμάτων» (έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Ήχοι των Δολομιτών, στις 30.7. 11) και ποιητικά αποσπάσματα γύρω από τον Ισπανικό Εμφύλιο για τη διεθνή εταιρεία «Théatre en vol" Όπως επίσης και για το Radio 3 ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό με πολιτιστικά προγράμματα, ως συγγραφέας έχει συνεργαστεί με τον φιλόσοφο Massimo Adinolfi για την SkyRED TV.
απόδοση στα ελληνικά Κοκολογιάννης Κωνσταντίνος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου